Phát biểu chỉ đạo tại Phiên toàn thể của Diễn đàn cấp cao và Triển lãm quốc tế về Công nghiệp 4.0 năm 2019 (Industry 4.0 Summit 2019) diễn ra sáng 3/10/2019 tại Hà Nội, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã "nhắc nhớ": Tại diễn đàn này năm ngoái, Thủ tướng Chính phủ đã phát biểu rất rõ 4 vấn đề, đó là: Tập trung đồng bộ bằng nhiều giải pháp từ thể chế, đến hạ tầng, nguồn nhân lực, khoa học công nghệ để phát triển một nền kinh tế số, nền sản xuất thông minh; Tinh thần chung là tầm nhìn chiến lược nhưng hành động phải rất cụ thể, khẩn trương, đã giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành một loạt các dự án, đề án trong đó có Chiến lược quốc gia về CMCN 4.0, về Chuyển đổi số; Nhấn mạnh vai trò chủ đạo, tiên phong của các doanh nghiệp; Cần chủ động ứng phó với những tiêu cực của cuộc CMCN 4.0 mang lại, trong đó lưu ý cơ chế quản lý rủi ro.

Trên tinh thần đó, Phó Thủ tướng đánh giá: các báo cáo, ý kiến trao đổi của các đại biểu tại diễn đàn cấp cao năm nay đã bao quát được hầu như các vấn đề, lĩnh vực.

Phó Thủ tướng cũng nhận định, mặc dù Bộ Chính trị mới ban hành Nghị quyết 52 về “Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc CMCN 4.0” nhưng nhận thức cũng như hành động để tận dụng cơ hội của cuộc cách mạng này đã được triển khai: “Thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt. Chắc chắn rằng ngoài những đề án, dự án cụ thể, Chính phủ cũng sẽ có chương trình hành động thực hiện Nghị quyết  này”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã điểm ra một loạt các chỉ số kinh tế xã hội đáng chú ý. Trong đó, năm 2018 tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đạt 7,08%, cao hơn nhiều năm gần đây. Năm nay, 3 quý tăng trưởng kinh tế là 6,98%.

Về xã hội, năm 2019, Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam đã tăng 3 bậc, từ thứ 45 lên đứng thứ 42 thế giới. Với Chỉ số về phát triển Chính phủ điện tử, trong đó chỉ số trực tiếp nhất là cung cấp dịch vụ công trực tuyến, năm vừa qua công bố, Việt Nam tăng 15 bậc, lên thứ 59 thế giới. Đối với Chỉ số An toàn, an ninh mạng toàn cầu, năm 2019 chỉ số này của Việt Nam đã tăng 50 bậc, vươn lên vị trí thứ 50 trên thế giới.

Theo số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước, 3 quý đầu năm nay, Chỉ số thanh toán điện tử đã tăng xấp xỉ 19,6% về số lượng giao dịch và 26,6% về giá trị so với năm ngoái. Đặc biệt, nhờ có những hành động quyết liệt và phối hợp tốt, so với năm ngoái, thanh toán qua di động trong 3 quý đầu năm nay đã tăng 104% về số lượng giao dịch và 155% về giá trị.

Riêng với lĩnh vực giáo dục, Phó Thủ tướng cho biết, năm ngoái Việt Nam có 2 trường và năm nay đã có 4 trường đại học trong Top 1.000 trường hàng đầu thế giới. Các nghiên cứu khoa học của trường đai học tăng rất tốt. Giáo dục phổ thông của Việt Nam cũng đã được đánh giá rất cao. Trong báo cáo về Nguồn vốn con người gần đây nhất của Ngân hàng Thế giới (WB), giáo dục phổ thông Việt Nam được xếp hạng 38 thế giới, đứng thứ 2 ASEAN.

Đặc biệt là,trong năm qua, Việt Nam đã có hàng loạt các công trình mới về xây dựng các trường đại học quy mô lớn do tư nhân đầu tư, phi lợi nhuận; đã hình thành được một loạt viện nghiên cứu của tư nhân. Ngoài các doanh nghiệp trước đây đã làm khoa học công nghệ, đến nay đã có thêm một loạt doanh nghiệp mới tham gia.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ rõ: “Một điều quan trọng mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất mong muốn là làm quyết liệt hơn nhưng thiết thực, đúng vào những thứ đang cần. Không cần quá “đao to búa lớn”, không cần tranh luận nhiều về các khái niệm mà cần làm nhiều từ những hành động rất cụ thể như đã làm trong 1 năm vừa qua”.

Đề cập đến những việc cụ thể cần tập trung trong thời gian tới, Phó Thủ tướng cho rằng, kể cả không có cuộc CMCN 4.0, có 2 việc quan trọng chúng ta vẫn phải quyết tâm làm cho tốt. Đó là, cần phải quyết tâm tiếp tục làm tốt hơn nữa việc cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, theo như Chính phủ đã nêu rõ trong các Nghị quyết 01, 02 ban hành hồi đầu năm nay.

Việc quan trọng nữa cần phải được làm tốt, theo Phó Thủ tướng, chính là vấn đề nhân lực, con người. “Cuộc CMCN 4.0 có nhiều đặc trưng, nhưng trong đó có điểm chắc chắn là nó sẽ diễn ra hết sức khó đo đếm trước, khó lường. Và vì thế, cần phải có được những con người sẵn sàng tận dụng được các thời cơ, tránh những rủi ro và đặc biệt là để sẵn sàng thích ứng, có những giải pháp linh hoạt với những thay đổi mà hôm nay chúng ta không lường được”, Phó Thủ tướng lý giải.

Cũng trong phát biểu chỉ đạo diễn đàn, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam lưu ý thêm, đặc trưng của CMCN 4.0 là tính kết nối, tính hợp tác, do đó chúng ta cần phải tăng cường hợp tác giữa Chính phủ, các cơ quan Chính phủ với nhau; giữa Chính phủ với doanh nghiệp; giữa Chính phủ với người dân; giữa người dân với nhau; và giữa trong nước với nước ngoài.