Ngay từ khi vaccine chưa được tung ra thị trường, những thảo luận về việc phân phối nó đã được khởi xướng tại Hoa Kỳ. Trong đó, Blockchain - một công nghệ giúp dữ liệu dễ xác minh và khó làm sai lệch - đã được nhắc đến.
Liên quan đến chủ đề này, Tạp chí MobiHealthNews đã có cuộc trao đổi với Mark Treshock - Giám đốc toàn cầu Nhóm giải pháp blockchain về chăm sóc sức khỏe và khoa học đời sống tại IBM - về cách mà công nghệ này có thể tham gia vào quá trình phân phối vaccine COVID-19 trên toàn thế giới, cụ thể là được sử dụng để xác thực chuỗi cung ứng vaccine và hồ sơ cá nhân.
Giúp bám sát lộ trình của vaccine đến với từng người được nhận
Treshock nói: “Về cơ bản mỗi loại vaccine này, ít nhất là những loại đang được thảo luận yêu cầu hai liều, như vậy toàn cầu cần khoảng 15 tỷ liều".
“Đó là mức độ cam kết vượt xa bất cứ điều gì chúng tôi đã làm với tư cách là một xã hội. Thực tế là tất cả các loạivaccine này đều khác nhau và chúng không thể thay thế cho nhau. Vì vậy, mặc dù chúng điều trị hoặc tiêm chủng chống lại cùng một loại vi rút nhưng chúng là những loại vaccine khác nhau ”.
Tresock lưu ý rằng tất cả các loại vaccine mà chúng ta đã thấy cho đến nay cũng có các yêu cầu bảo dưỡng khác nhau, đặc biệt là nhiệt độ thay đổi. Nhưng đây không phải là vấn đề duy nhất trong phân phối. Việc đảm bảo rằng vaccine đang được vận chuyển đến đúng nơi và không bị chuyển hướng hoặc bị đánh cắp là một việc khác.
“Đây sẽ là loại thuốc được tìm kiếm, bị làm giả, và có lẽ được săn lùng nhiều nhất từ trước đến nay trong vòng sáu đến 12 tháng đầu tiên sau khi nó được tung ra thị trường.
Theo vị chuyên gia này, một chức năng của blockchain là giúp đảm bảo tính toàn vẹn của chuỗi cung ứng tại các điểm tiếp xúc khác nhau. Do đó, ông nói, blockchain có tiềm năng theo dõi vaccine và đảm bảo chúng không bị xâm phạm.
“Điều bạn thực sự muốn là khi cầm một lọ vaccine trong tay, bạn có thể đọc được tường tận về con đường mà nó đã đi, toàn bộ quá trình vận chuyển và bảo quản, đảm bảo về nhiệt độ lưu trữ cho tới khi tới tay người được tiêm. Điều đó rất quan trọng trong lãnh thổ Hoa Kỳ, và còn quan trọng gấp đôi ở các quốc gia đang phát triển, nơi thuốc giả đã và đang là vấn đề đáng kinh ngạc và dẫn đến thiệt hại nhân mạng hàng năm. "
Theo dõi hồ sơ tiêm vaccine và hơn thế nữa
Nhưng đó không phải là "công dụng" duy nhất của blockchain.
Nó cũng có thể được sử dụng để giúp những cá nhân đã chích ngừa theo dõi hồ sơ vaccine của họ và cung cấp bằng chứng về việc tiêm chủng cho các chuyến du lịch, đi công tác, đi học...
“Ý tưởng là bất cứ ai cũng có thể lưu giữ thông tin xác thực và bất biến thể hiện sự thật rằng họ đã được tiêm phòng trong điện thoại hoặc thiết bị điện tử cá nhân. Tôi có thể đi và thể hiện điều đó để lên máy bay, còn các hãng hàng không có thể quét dữ liệu QR code đó như cách họ quét thẻ lên máy bay của hành khách ngày hôm nay. Bởi vì nó là blockchain, nó là bất biến, vì vậy nó liên kết trở lại với một biên bản xác minh được trạng thái của hành khách, mà cụ thể trong trường hợp này là đã được tiêm chủng."
“Ứng dụng này dựa trên một tập hợp các tiêu chuẩn mở gọi là W3C, xác định cách thức liên kết riêng tư và một số dữ liệu cá nhân được lưu trữ và chia sẻ, có nghĩa là ngay cả khi một thành phố, tiểu bang hoặc hãng hàng không sử dụng thẻ thông hành sức khỏe của IBM, nó vẫn tương thích với các hệ thống khác tuân theo tiêu chuẩn này và ngược lại. Vì vậy, theo cách đó, nó không "trói buộc" thế giới vào một ứng dụng độc quyền".
Treshock nói rằng blockchain cũng có thể được sử dụng để thống nhất hồ sơ về chủng ngừa cho bệnh nhân, đặc biệt đảm bảo rằng bệnh nhân được tiêm đúng và đủ cả hai liều vaccine.
Tất cả các hệ thống blockchain này hoạt động liền mạch với nhau. Liều lượng vaccine sẽ được theo dõi, những người tiêm chủng sẽ có hồ sơ vaccine cá nhân và sau đó họ sẽ có bằng chứng về việc đã tiêm phòng. Ông cũng lưu ý rằng việc có hồ sơ về lô vaccine mà bệnh nhân đã tiêm chủng có thể hữu ích cho các tình huống thu hồi.
"Bi kịch của COVID-19 để lại trong suốt thời gian qua là không thể diễn tả. Chính bởi vậy, nếu chúng ta có thể áp dụng chuỗi cung ứng hoặc dữ liệu y tế cho những nhu cầu cấp thiết này, đó sẽ là một thành tựu tuyệt vời".
"Chúng ta đang nói về dữ liệu chuỗi cung ứng trong bối cảnh của đại dịch COVID-19, nhưng những vấn đề tương tự này vẫn có thể ứng dụng đối với các loại thuốc và vaccine khác. Điều mà đại dịch đã chứng minh là những người dân thường nói chung và cả các cơ quan quản lý thực sự chưa có cái nhìn sâu sắc về nguồn gốc của thuốc".