Thao tác tạo mật khẩu dài, phức tạp để phòng vệ trước các đợt tấn công vào tài khoản trên mạng luôn là điều tẻ nhạt. Nhưng nếu nhìn vào báo cáo số vụ đánh cắp dữ liệu hằng năm của ITRC (Mỹ) với hơn 1.860 ca trong năm 2021 chỉ tính riêng tại cường quốc số một thế giới về công nghệ cũng đủ thấy mật khẩu cần thiết thế nào trong công tác bảo vệ tài sản.

Về cơ bản có thể thấy tương lai không mật khẩu đã hiện diện: Microsoft cho biết gần 100% nhân sự công ty đang sử dụng các biện pháp đăng nhập vào tài khoản doanh nghiệp không cần nhập mật khẩu. Nhưng để mọi công ty áp dụng phương án này tới toàn bộ khách hàng cũng như nhân viên sẽ tốn thêm nhiều thời gian, trước khi mọi người có đủ cảm giác thực sự an toàn để từ bỏ phương thức bảo mật truyền thống và chuyển sang giải pháp khác.

Không mật khẩu khả thi tới đâu?

"Chia tay" mật khẩu không hẳn đã loại bỏ được rủi ro. Đầu tiên, các mã xác thực gửi về email, tin nhắn vào điện thoại có thể bị tin tặc can thiệp, hoặc đáng sợ hơn khi hacker đã có khả năng đánh lừa máy quét vân tay, hệ thống nhận diện khuôn mặt hay đôi khi trộm luôn dữ liệu sinh trắc học. Nhưng việc thay đổi dữ liệu khuôn mặt hay dấu vân tay là vô cùng khó.

Vấn đề thứ 2, một số giải pháp không mật khẩu hiện nay vẫn yêu cầu người dùng tạo thêm mã PIN hoặc câu hỏi bảo mật làm phương án dự phòng cho tài khoản. Điều này thực tế chẳng khác gì việc tạo ra mật khẩu. Nói cách khác, các công ty công nghệ vẫn chưa thể tối ưu được giải pháp mà họ đang mong muốn đạt được.

Tiếp đến là vấn đề chấp nhận thay đổi trên quy mô rộng khắp. Đa phần tính năng hỗ trợ không mật khẩu yêu cầu người dùng phải sở hữu smartphone hoặc một thiết bị tân thời nào đó. Tính riêng Mỹ, quốc gia giàu có và phát triển về công nghệ, hầu hết người dân sở hữu smartphone, nhưng xét về tuổi đời của thiết bị hay cấu hình phần cứng thì đủ "thượng vàng hạ cám".

Cuối cùng, các hãng công nghệ vẫn phải làm sao để tài khoản trực tuyến có thể truy cập không mật khẩu từ đa nền tảng, không chỉ riêng trên smartphone bởi vẫn có những người không dùng điện thoại thông minh (gần 15% dân số Mỹ và khoảng 1/3 dân số toàn cầu thuộc nhóm này).