So với hầu hết trạm sạc xe điện công cộng tại Mỹ đang sử dụng bộ sạc Level 2, hệ thống NACS của Tesla nhanh hơn đáng kể và cung cấp khoảng 20.000 phích cắm tại gần 1.800 trạm, chỉ tính riêng ở thị trường này.
Theo thông tin ban đầu, GM và Ford không phải trả tiền để khách hàng của mình sử dụng trạm sạc xe điện của Tesla. Chính phủ đã đưa cả tiêu chuẩn Tesla vào chương trình có trị giá 7,5 tỷ USD để khuyến khích xây dựng mạng lưới trạm sạc toàn quốc.
Trên Twitter, CEO Tesla Elon Musk khẳng định “Tesla vui mừng khi hỗ trợ các xe điện khác qua mạng lưới Supercharger”.
Đâu là lý do khiến Tesla quyết định chia sẻ một tài sản quan trọng như vậy cho đối thủ? Câu trả lời nằm ngay ở thiết kế cổng sạc NACS: ba lỗ lớn hơn dùng để sạc, hai lỗ nhỏ hơn là cổng dữ liệu. Tesla dùng kết nối di động và WiFi để thu thập dữ liệu về phương tiện và người dùng của hãng, theo dõi mọi thứ từ hiệu quả của hệ thống phanh cho đến tần suất dùng điều hòa nhiệt độ. Các điểm kết nối trên cổng sạc thậm chí còn thu thập nhiều thông tin hơn.
Khi cho phép xe Ford và GM dùng hệ thống sạc, Tesla có thể lấy được dữ liệu từ những chiếc xe này. Nó không chỉ mang lại lợi thế trong ngành công nghiệp xe hơi mà bản thân dữ liệu dồi dào còn là một loại hàng hóa để bán cho người khác.
Khi sạc không chỉ để sạc
Một máy bơm xăng không cần phải biết gì về chiếc xe ngoài việc bình xăng đầy hay chưa. Sau quy trình 5 phút, thứ còn sót lại chỉ là tiền mặt, số thẻ tín dụng hay mùi xăng xe.
Song, sạc xe điện khác hoàn toàn. Đảm bảo hiệu quả điện tối ưu của bộ pin lithium-ion là điều cốt lõi của xe điện. Ở mức độ cơ bản nhất, hệ thống quản lý pin và thứ đang cung cấp điện cho xe phải giao tiếp với nhau. Sạc nhanh, sử dụng dòng điện trực tiếp đòi hỏi công nghệ phức tạp hơn để chiếc xe và bộ sạc “trao đổi” về nhu cầu của pin. Nó đồng nghĩa với một số giao thức an ninh mạng và handshake.
So với hệ thống sạc kết hợp (Combined Charging System) cồng kềnh, bất tiện với nhiều phích cắm, Tesla áp dụng cách tiếp cận hợp lý hơn. Các chân (pin) sạc có thể xử lý dòng điện xoay chiều hoặc trực tiếp, đồng thời bao gồm “proximity pilot” và “control pilot” để lấy thông tin về nguồn điện cũng như nhiều loại thông tin khác. Kết quả là Tesla thu thập được nhiều thông tin về người dùng mỗi lần họ sạc.
Theo các nhà phân tích, Tesla gần như chắc chắn lấy được dữ liệu từ xe điện đối thủ, bắt đầu từ tình trạng và tốc độ sạc pin xe, tiếp đó ghép nối dữ liệu với thông tin thẻ tín dụng của tài xế, số nhận dạng xe. Mike Ramsey, chuyên gia xe hơi tại Gartner, tin rằng Ford và GM đã thiết lập các biện pháp ngăn chặn Tesla trực tiếp khai thác thông tin chủ sở hữu xe. Song, Tesla có thể tìm ra nó bằng những cách khác.
Dữ liệu chủ yếu mang đến giá trị cho nội bộ Tesla. Ngay cả thông tin cơ bản của trạm sạc cũng có giá trị suy luận lớn, đặc biệt khi kết hợp với dữ liệu xã hội học. Nó giúp hình dung hiệu suất của bộ pin theo thời gian, tác động khi sạc pin theo các kiểu khác nhau, thậm chí nghĩ về lập kế hoạch tải cho toàn bộ lưới điện.
Khi khai thác hệ thống quản lý pin xe, Tesla có thể nhận được nhiều dữ liệu hơn nữa như hệ thống điều khiển động cơ.
Tương lai của Tesla
Với quy mô dữ liệu “chảy” qua các bộ sạc và tính chất thay đổi thường xuyên, dữ liệu là tài sản vô giá. Đặc biệt, Musk là người xem trọng dữ liệu. Ông gọi dữ liệu là chìa khóa của xe tự hành, thu tiền các nhà nghiên cứu nếu muốn dùng dữ liệu của Twitter, dựa vào dữ liệu hoạt động não để phát triển chip não. Với Musk, không có gì quan trọng hơn dữ liệu lớn.
Trong tương lai, Tesla có thể trở thành một công ty dữ liệu. Hiện tại, họ dùng dữ liệu từ người dùng của mình để nạp vào phần mềm xe tự hành. Bổ sung dữ liệu pin từ đối thủ có lẽ sẽ giúp Tesla cải thiện hiệu quả bộ pin xe riêng của mình. Ngoài ra, thị trường dữ liệu xe hơi rất lớn và béo bở. Theo The Markup, đã có hơn 30 doanh nghiệp cạnh tranh nhau trong thị trường được dự đoán trị giá 800 tỷ USD vào cuối thập kỷ.
Đây mới chỉ là khởi đầu vì dữ liệu về pin xe điện sẽ mở ra một nền tảng khách hàng hoàn toàn mới: tiện ích điện. Sạc nhanh trên xe điện sẽ kéo theo nhu cầu điện gia tăng, quản lý điện lưới nay liên quan tới dữ liệu công và mô hình toán học. Dữ liệu mà Tesla có được có thể đóng vai trò then chốt trong xác định khi nào và nơi nào tài xế cần điện, địa điểm đặt trạm sạc có lợi nhất. Về lâu dài, nó còn mang đến lợi nhuận lớn hơn cả sản xuất ô tô.
Từ năm 2020 tới nay, Tesla vẫn chưa ra mắt mẫu xe nào mới. Nếu dùng dữ liệu đúng cách, có lẽ ra xe cũng không quá cần thiết với công ty của Musk.
(Theo Insider)