Thông tin trên được đưa ra tại tọa đàm "Tắt sóng 2G người dân cần chuẩn bị gì?", do báo VietNamNet phối hợp với Cục Viễn thông (Bộ TT&TT) tổ chức sáng nay (18/7) tại Hà Nội. 

Tắt sóng 2G để tối ưu hóa vận hành và dành nguồn lực cho công nghệ mới

Theo các chuyên gia chia sẻ tại tọa đàm, mỗi quốc gia khi tắt sóng công nghệ 2G, 3G đều có những phương pháp, mục tiêu khác nhau. Tuy nhiên, nếu một nhà mạng muốn triển khai công nghệ di động mới 5G, thì việc duy trì vận hành quá nhiều công nghệ song song như 2G, 3G, 4G đồng thời sẽ tốn chi phí rất lớn và khai thác không hiệu quả.

Vì vậy, cần tắt sóng công nghệ cũ để tối ưu hóa vận hành và dành nguồn lực, băng tần số vô tuyến điện cho công nghệ mới, đáp ứng mục tiêu phát triển của nhà mạng và quốc gia. Việt Nam chọn cách tắt sóng 2G để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.

Mục tiêu đặt ra là chậm nhất đến tháng 9/2024 phải hoàn thành việc dừng công nghệ 2G. Đây là thời điểm hết hạn giấy phép kinh doanh dịch vụ viễn thông di động và giấy phép băng tần số vô tuyến điện, để phù hợp với định hướng quy hoạch tần số vô tuyến điện.

Bộ TT&TT cũng đã định hướng để người dùng chủ động chuyển đổi sang sử dụng smartphone; các doanh nghiệp di động xây dựng kế hoạch và hỗ trợ người dùng chuyển đổi; các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thiết bị di động đầu cuối trên thị trường Việt Nam thay đổi định hướng kinh doanh... nhằm đạt mục tiêu chung về tắt sóng công nghệ cũ đã đặt ra, đồng thời góp phần đạt được mục tiêu phổ cập điện thoại thông minh, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số quốc gia. 

Cùng đó, các nhà mạng cũng đang xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ người dùng khi dừng sóng 2G, tập trung vào hai hỗ trợ chính là hỗ trợ thiết bị đầu cuối và hỗ trợ cước sử dụng để khách hàng chủ động chuyển đổi sang sử dụng smartphone.

Về phía các đơn vị kinh doanh thiết bị, nhiều doanh nghiệp cho biết đã chủ động đồng hành cùng các nhà mạng, hỗ trợ các sản phẩm SIM data miễn phí để khách hàng chuyển dịch trong tương lai.  

Tắt sóng 2G không chỉ là việc riêng của nhà mạng

Theo ông Đoàn Quang Hoan - Phó Chủ tịch Hội vô tuyến điện tử Việt Nam, câu hỏi đặt ra là bây giờ thị trường smartphone thế nào? Ở đây, người dân phải có smartphone, kèm theo đó là kỹ năng sử dụng, smartphone phải được cung cấp với giá cả cả hợp lý... Để đảm bảo điều này, Nhà nước và nhà mạng phải làm nhiều hơn. Đây không chỉ là câu chuyện tắt sóng 2G, mà còn là chuyển đổi dịch vụ từ chuyển mạch kênh sang chuyển mạch IP.

"Việc chuyển đổi đó có đảm bảo tất cả dịch vụ thiết yếu đều thông suốt không? Gọi 113 114 115 không thể gọi thông trên IP, không thể dùng Viber gọi cấp cứu. Đó là những dịch vụ thiết yếu. Nhà nước, nhà mạng phải đảm bảo mọi người dân đều gọi được những số đó. Từ khâu tiêu chuẩn hóa, setup mạng lưới và cung cấp dịch vụ phải làm được việc ấy. Dù khó thế nào vẫn phải tắt sóng 2G, chuyển đổi, nhưng phải quan niệm đó là sự chuyển đổi chứ không phải chỉ “tắt” thuần tuý, chuyển đổi từ chuyển mạch kênh sang IP, chuyển đổi các dịch vụ...", ông Hoan nêu lên những băn khoăn thiết yếu. 

Góp phần giải đáp những băn khoăn này, ông Lê Đắc Kiên - Phó Tổng Giám đốc VNPT VinaPhone - cho biết: "VinaPhone đang có kế hoạch chuẩn bị trạm 4G để thay thế 2G, tôi không dám nói 100% vùng phủ do số lượng trạm cần xây dựng rất nhiều... Chúng tôi đang dùng tần số 900 phủ rất xa, do ngư dân chỉ dùng feature phone để nhắn tin, nhu cầu của họ chỉ vậy. Khi tắt sóng 2G, một số khách hàng sẽ bị ảnh hưởng. Về mặt mạng lưới, công nghệ chúng ta đã có lộ trình, chuẩn bị tất cả. VinaPhone đã mua sắm thiết bị đầu cuối smartphone giá rẻ, feature phone 3G, 4G. Người dân hoàn toàn yên tâm do việc trải nghiệm điện thoại đó giống máy feature phone cũ". 

Tuy nhiên, theo đại diện nhà mạng này, vẫn còn một số khó khăn trước mắt. Cụ thể, VinaPhone cam kết với Bộ TT&TT là đến tháng 9 tất cả khách hàng sẽ chuyển sang 4G. Bây giờ còn khoảng 1,5 triệu khách hàng chưa chuyển đổi, mặc dù đã làm nhiều cách; có một số khách hàng do tâm lý, hoặc do truyền thông "không tới"... Do đó khi tắt sóng 2G một số khách hàng sẽ bị ảnh hưởng.

"Chúng tôi mong muốn, nếu trong trường hợp khó khăn quá sẽ cho phép can thiệp kỹ thuật, kéo dài một chút để khách hàng không bị bỏ rơi. Bên cạnh đó, nhà mạng sẽ hỗ trợ thiết bị giá rẻ, gói cước, nhưng cũng rất khó bao được hết tất cả khách hàng, mong Bộ TT&TT có nguồn Quỹ Viễn thông công ích để hỗ trợ thêm", ông Kiên nói.

Đồng thời, đại diện VNPT VinaPhone cũng đề nghị cơ quan quản lý cần kiểm soát chặt để tránh thiết bị đầu cuối trôi nổi trên thị trường, đồng bộ từ việc quản lý, chính sách, tiêu chuẩn, thị trường...

Chia sẻ về sự chuẩn bị của doanh nghiệp mình, ông Bùi Sơn Nam - Phó Tổng Giám đốc MobiFone - cho biết: Tỷ lệ người dùng 2G giảm rất nhanh ở MobiFone, giờ còn khoảng dưới 5% khách hàng. MobiFone đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ khách hàng chuyển đổi lên smartphone, hỗ trợ gói cước, tham gia cùng các chuỗi bán lẻ thiết bị để hỗ trợ chuyển đổi; triển khai các chương trình hỗ trợ máy feature phone 4G. Khi khách hàng chuyển đổi từ 2G lên 4G, các dịch vụ thiết yếu theo yêu cầu đều sử dụng được mà không bị ảnh hưởng. Nhà mạng cũng thực hiện chủ trương của Bộ TT&TT, tối ưu và tắt dần trạm 2G; tăng cường đầu tư trạm, vùng phủ sóng 4G.

"MobiFone vừa được Bộ TT&TT cấp băng tần mới và chúng tôi đang tập trung triển khai để nhanh chóng thương mại hóa 5G. Chúng tôi đã triển khai Cloud phone, vì thế khách hàng có thể sử dụng máy với giá thành hợp lý, không cần cấu hình quá mạnh, nhưng vẫn sử dụng được các dịch vụ đòi hỏi cấu hình cao", ông Nam cho biết thêm.

Đại diện cho nhà nhà mạng có số lượng thuê bao lớn nhất, ông Nguyễn Trọng Tính - Phó Tổng Giám đốc Viettel Telecom - thông tin, 6 tháng đầu năm 2024, Viettel đã chuyển đổi hơn 2 triệu thuê bao, con số rất lớn so với các năm trước.

Để hỗ trợ người dân, Viettel cũng đưa ra những chính sách như giảm giá máy từ 30-50%; truyền thông sâu rộng thông qua tổ công nghệ số cộng đồng, người có uy tín trong cộng đồng; tổ chức bán hàng lưu động đến tận cấp xã; đặt các điểm hỗ trợ chuyển đổi 24/7...

Điểm khó của Viettel là khoảng 70% khách hàng ở nông thôn, miền núi, đối tượng khó khăn, hộ nghèo nhiều, không có khả năng chi trả nên cũng khó khăn trong việc chuyển đổi. 

Đại diện cơ quan quản lý, ông Nguyễn Phong Nhã - Phó Cục trưởng Cục Viễn thông (Bộ TT&TT) - nhận định: Điều quan trọng nhất khi tiếp cận vấn đề mới là thông tin. Khi thông tin đầy đủ, ý nghĩa của chuyển đổi được hiểu rõ, sẽ được sự đồng thuận của người sử dụng. Người dùng điện thoại 2G ở vùng sâu vùng xa, những người dùng điện thoại 2G trong thời gian dài... vẫn còn áy náy trong quá trình chuyển đổi.

Cùng với các giải pháp truyền thông, Cục cũng đề nghị nhà mạng chú trọng nâng cao số lượng kênh truyền thông, số điện thoại truyền thông, điện thoại viên kể cả tự động lẫn nhân công để thông tin tới người dùng, thông tin các số điện thoại hỗ trợ khách hàng đến người sử dụng để có kênh chính thức hỗ trợ, chia sẻ, trao đổi, hướng dẫn.

Từ góc độ quản lý nhà nước, mục tiêu của Bộ TT&TT là cùng Chính phủ xây dựng xã hội số, Chính phủ số, đưa người dân lên môi trường mạng. Bộ TT&TT sẽ tiếp tục lắng nghe các ý kiến đóng góp của người sử dụng, doanh nghiệp để hoàn thiện chính sách...