Theo trang Quartz, tờ El Mundo dẫn nguồn từ Europol cho biết kẻ đứng sau phi vụ này là một người đàn ông 34 tuổi được giới chức xác định là “Denis K”. Hắn muốn tạo đồng tiền thuật toán rửa tiền cho xã hội đen ở Nga.
Trong vòng 5 năm gần đây, nhóm tội phạm mạng dùng nhiều phần mềm độc hại để truy cập các mạng lưới ngân hàng, kiểm soát máy ATM, điều hướng chúng gửi tiền vào nhiều thời điểm nhất định để số tiền trên có thể được bọn tội phạm chờ lấy.
Hacker đóng giả làm đại diện của các doanh nghiệp hợp pháp, gửi email lừa đảo cho nhân viên ngân hàng để lừa họ tải xuống phần mềm cho phép tội phạm kiểm soát máy móc. Chúng sử dụng mạng lưới thanh toán điện tử thâm nhập để gửi tiền vào các tài khoản phạm pháp, và cơ sở dữ liệu được sửa đổi để bơm số dư tài khoản.
Denis K có lẽ đã đi trước giới thực thi pháp luật một bước trong nhiều năm qua. Nhóm tội phạm của hắn nâng cấp và tinh chỉnh kỹ thuật lừa đảo. Phiên bản phần mềm độc hại đầu tiên là Anunak nhằm vào ATM trên toàn cầu, và phiên bản thứ hai thì phức tạp hơn có tên Carbanak, xuất hiện năm 2014. Cobalt là phiên bản phần mềm độc hại mới nhất, cho phép tin tặc cuỗm 10 triệu EUR mỗi đợt ăn cắp, theo Liên đoàn Ngân hàng châu Âu.
Lợi nhuận phạm pháp được rửa tiền bằng thẻ trả trước có liên kết với các ví tiền thuật toán. Số tiền này được dùng để tậu ô tô và bất động sản hạng sang. Europol, FBI và Cảnh sát quốc gia Tây Ban Nha sau đó mở cuộc điều tra. Nhiều doanh nghiệp và cơ quan an ninh tư nhân ở Romania, Moldova, Belarus và Đài Loan cũng vào cuộc, khiến nhóm tội phạm bị bắt ở Alicante (Tây Ban Nha).
Nhiều người thích thú bởi tiềm năng tăng giá khủng của bitcoin từ năm ngoái, song chính phủ các nước thì ngày càng lo ngại về việc tiền thuật toán bị sử dụng trái phép. Các bộ trưởng tài chính và sếp ngân hàng trung ương trong cuộc họp G20 mới đây ghi chú rằng tài sản thuật toán kéo theo nhiều vấn đề liên quan đến “trốn thuế, rửa tiền và tài trợ cho khủng bố”.
Những người ủng hộ tiền ảo cho rằng dù giao dịch trên nền tảng blockchain là ẩn danh, chúng vẫn được ghi nhận một cách công khai vào sổ cái kỹ thuật số. Cuốn sổ cái này giúp chính quyền truy ra hành vi phạm pháp chẳng hạn như trong trường hợp vụ Denis K.