“Công nghệ tài chính (fintech) đang đẩy ngân hàng đến điểm bùng phát”, báo cáo của Citigroup viết. Trước đó, cựu Tổng Giám đốc hãng tài chính Barclays, ông Antony Jenkín, từng ví nó giống như “Uber của ngành ngân hàng”.
Dịch vụ thanh toán trải qua những thay đổi lớn khi PayPal, Apple Pay và Square cải biến phương thức người tiêu dùng thanh toán. Ngoài ra, còn có những cố vấn robot tinh vi hơn như Wealthfront có thể tính toán tự động.
Ngay cả các nhân viên cao cấp cũng không còn an toàn. Những nền tảng mới như Kensho đang sử dụng công nghệ để đưa ra báo cáo phức tạp chỉ trong vòng vài phút so với vài tiếng của các nhà phân tích phố Wall.
Công nghệ tài chính đang được đổ vô số tiền để phát triển. Các khoản đầu tư vào fintech bùng nổ từ 1,8 tỷ USD năm 2010 lên 19 tỷ USD năm 2015, theo Citi và CB Insights. Hơn 70% tập trung vào việc nâng cao trải nghiệm người dùng. Tổng Giám đốc JPMorgan Chase Jamie Dimon từng chỉ ra trong lá thư thường niên năm 2015: “Có hàng trăm startup với những trí tuệ và tiền bạc nghiên cứu giải pháp thay thế cho ngân hàng truyền thống”.
Cho đến nay, ngân hàng truyền thống vẫn chưa bị ảnh hưởng bởi làn sóng đó. Chỉ 1% doanh thu ngân hàng Bắc Mỹ chảy sang các mô hình điện tử mới, đó là nhờ những “ông lớn” như JPMorgan và Wells Fargo có lợi thế về quy mô. Tuy nhiên, Citi cho rằng điều này sẽ sớm thay đổi, đặc biệt khi so sánh môi trường truyền thống cồng kềnh và sức mạnh của công nghệ mới.
Sự chuyển dịch đã diễn ra tại Trung Quốc, nơi những gã khổng lồ Internet đã “hất cẳng” các ngân hàng tốp đầu trong một số lĩnh vực.
Citi ước tính tới năm 2013, khoảng 17% doanh thu ngân hàng cá nhân sẽ bị tác động bởi các tiến bộ công nghệ. Phản ứng của ngân hàng là cắt giảm chi phí, điều mà các tên tuổi lớn đã làm kể từ khủng hoảng tài chính năm 2008. Theo Citi, chi phí nhân viên và chi nhánh chiếm khoảng 65% chi phí bán lẻ của ngân hàng lớn.
Phần lớn các công việc này đều bị quy trình tự động hóa đe dọa. Trong đó, nhân viên quầy đặc biệt nên lo lắng. Số lượng giao dịch viên ngân hàng của Mỹ đã giảm khoảng 15% kể từ thời kỳ đỉnh cao năm 2007 và Citi cho rằng tỉ lệ giảm sẽ tăng do khoảng 2/3 nhân viên đang làm những công việc có thể được tự động hóa.