"Mọi thứ đều có thể bị hack"

Theo Lennon Chang - Giảng viên cao cấp về Tội phạm học, Trường Khoa học Xã hội tại Đại học Monash, song song với các tiện ích, cũng sẽ có những mối đe dọa đến từ Internet. Vì khi mọi thứ đều được kết nối đồng nghĩa với việc tất cả đều có thể bị tin tặc tấn công, bài viết của ông khẳng định. 

Vậy, mối liên hệ giữa Internet vạn vật (IoT), 5G và tội phạm mạng là gì? 

Tôi chia tội phạm mạng thành hai loại - tội phạm phụ thuộc vào công nghệ cao và tội phạm được gây ra bởi công nghệ cao.

Tội phạm phụ thuộc vào mạng xuất hiện sau khi Internet được phát minh vào những năm 1980. Nhóm tội phạm này đòi hỏi nhiều ở công nghệ và internet. Ví dụ bao gồm tấn công lỗ hổng bảo mật, tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDOS) và mạng lưới botnet.

Dữ liệu về xu hướng tấn công lỗ hổng bảo mật đối với các thiết bị tự động hóa gia đình cho chúng ta thấyhầu hết mọi thứ trong nhà hiện đều có thể bị hack. Các thiết bị có thể bị tấn công và được sử dụng như một máy tính bị nhiễm bot để mở ra những cuộc tấn công mạng. Chúng ta cũng có thể thấy rằng các mạng lưới botnet thuộc Internet vạn vật (IoT) đang được bán với giá rẻ trên web tối (dark web).

Thư rác cũng... kết nối với các thiết bị IoT

Việc tội phạm trở thành một "dịch vụ" cũng ngày càng trở nên phổ biến hơn, bởi thư rác hoặc tin nhắn không được sự cho phép của người nhận giờ đây cũng được liên kết với các thiết bị IoT.

Lennon Chang chia sẻ ví dụ về tủ lạnh thông minh đang trở thành mục tiêu của thư rác tại Trung Quốc, khi một số người dùng phàn nàn về các quảng cáo và thông điệp không mong muốn được phát trên tủ lạnh của họ. Muốn tắt quảng cáo, họ phải tham gia với tư cách thành viên cao cấp, thông tin từ nhà sản xuất thiết bị cho biết.

"Những tội danh được gọi là "phụ thuộc vào công nghệ cao" này hiện hữu ở nhiều nơi và không có gì mới lạ. Điều đáng nói là nó ngày càng trở nên tồi tệ hơn và có thể có tác động lớn đến cuộc sống của chúng ta", Chang nói.

Cũng theo ông, khía cạnh ít được nhắc đến của IoT là loại tội phạm truyền thống được tạo điều kiện bởi công nghệ mới - ví dụ, lừa đảo trực tuyến, phổ biến nội dung khiêu dâm hoặc ấn phẩm tình dục hoặc bóc lột trẻ em.

Điều này cũng được đặt ra trong bối cảnh thực tế ảo được cho là sẽ trở thành một xu hướng lớn. Các tình huống như xâm hại nhân vật theo kiểu tương tác ảo trong vũ trụ ảo có được coi là một tội danh hay không? 

Hoặc, trong gia đình, đã ghi nhận việc người dùng lạm dụng thiết bị IoT để kiểm soát bạn đời, người thân của mình bằng cách ngăn cản họ bật, tắt thiết bị, hoặc theo dõi họ mà không được sự cho phép. Thật không may, hầu hết các nhà thiết kế ô tô hoặc điện thoại không nhìn thấy việc những công nghệ này được sử dụng theo hướng tiêu cực.

Trưới những "viễn cảnh đáng sợ" được đặt ra, Lennon Chang cho rằng cần phải hành động ngay bây giờ để ngăn chặn việc chúng xảy ra.

"... Vấn đề không còn đơn thuần là về những gì mà pháp luật và chuẩn mực hiện hành có thể điều chỉnh. Điều cần thiết ở đây là sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa khối nhà nước và tư nhân, nhưng trước tiên chúng ta cần nghiên cứu thêm về cách tăng cường sự hợp tác giữa khu vực công và tư mà không trao quá nhiều quyền lực cho khu vực tư nhân", Chang nói.

Tôi tin rằng xâm phạm quyền riêng tư chắc chắn là một vấn đề trong kỷ nguyên 5G và hơn thế nữa, vì mọi thiết bị IoT đều đi kèm với chức năng ghi âm/quay video nên có thể dễ dàng được sử dụng để theo dõi cuộc sống của mọi người.
Lennon Chang - Giảng viên cao cấp về Tội phạm học, Trường Khoa học Xã hội tại Đại học Monash