Cho đến nay, những tính năng này chỉ có trên một số dòng laptop Copilot Plus. Nhưng nhờ bản cập nhật sắp tới dành cho vi xử lý Intel Arrow Lake dành cho desktop, trải nghiệm Copilot Plus có thể sẽ lần đầu tiên mở rộng sang các hệ thống máy tính để bàn truyền thống.

Arrow Lake Refresh của Intel mở đường cho Copilot Plus trên desktop

Hồi tháng 10, Intel đã ra mắt dòng CPU desktop Core Ultra, với NPU (Neural Processing Unit) tích hợp. Tuy nhiên, các chip này không đạt ngưỡng yêu cầu 40 TOPS (nghìn tỉ phép tính mỗi giây) cần thiết để hỗ trợ tính năng Copilot Plus của Microsoft. Kết quả, chỉ có laptop với chip đời mới mới dùng được Copilot Plus, còn PC để bàn vẫn bị “bỏ lại phía sau”.

Theo ZDNet Korea, Intel hiện đang chuẩn bị cho một đợt cập nhật mới có tên Arrow Lake Refresh, trong đó NPU sẽ được thiết kế lại mạnh hơn rất nhiều, kèm theo xung nhịp CPU cao hơn. NPU mới dự kiến sẽ dựa trên kiến trúc “NPU 4”, tương tự với dòng chip Lunar Lake dành cho laptop — vốn đã hỗ trợ đầy đủ Copilot Plus kể từ tháng 11 năm ngoái.

Nếu đúng như kế hoạch, đây sẽ là lần đầu tiên PC để bàn dạng tower truyền thống có thể sử dụng trọn bộ tính năng Copilot Plus. Trước đây, nếu muốn dùng AI này ngoài laptop, người dùng phải chọn mini PC hoặc all-in-one có cấu hình dựa trên phần cứng laptop.

Game thủ có thể phải chờ lâu hơn dù AI được nâng cấp

Mặc dù nâng cấp NPU là tin vui với những người quan tâm đến AI trên PC, nhưng với game thủ, đây lại không mấy hấp dẫn. Bởi dòng chip Core Ultra 200 mới sẽ không có thêm nhân CPU hoặc GPU, đồng nghĩa với việc không có cải thiện lớn về hiệu năng chơi game — mà chỉ tập trung vào trí tuệ nhân tạo.

Trước đó, Arrow Lake bản gốc đã từng bị giới game thủ chỉ trích vì hiệu suất chơi game không ấn tượng, thậm chí thua cả dòng Raptor Lake đời trước, dù nhiệt độ vận hành mát hơn. Intel cũng từng thừa nhận Arrow Lake ra mắt không như kỳ vọng và các bản cập nhật BIOS sau đó cũng không cải thiện được nhiều.

Với Arrow Lake Refresh tập trung vào AI, hiệu năng chơi game sẽ không thay đổi nhiều. Những ai đang mong một đối thủ xứng tầm với Ryzen 9800X3D hay 9950X3D của AMD có lẽ sẽ phải chờ đến dòng chip Nova Lake, dự kiến ra mắt vào năm 2026.

Vậy điều này có ý nghĩa gì với lần nâng cấp PC tiếp theo của bạn?

Nếu bạn đang có kế hoạch nâng cấp desktop vào cuối năm nay và muốn sử dụng các công cụ Copilot Plus mới nhất của Microsoft - như dịch ngôn ngữ theo thời gian thực, tóm tắt thông minh tài liệu... thì Arrow Lake Refresh có thể là lựa chọn tốt nhất.

Tuy nhiên, nếu bạn quan tâm đến chơi game hoặc hiệu suất thô thì nên chờ thêm. Vì đợt cập nhật này chỉ tập trung vào AI, không cải thiện tốc độ khung hình (FPS).

Tạm thời, Intel vẫn đang nỗ lực bắt kịp cả về AI lẫn hiệu năng chơi game. Mặc dù NPU nâng cấp có thể mở ra nhiều trải nghiệm AI mới trên PC để bàn, nhưng những cải tiến thực sự về chơi game có lẽ vẫn còn cách ít nhất một năm nữa.

Vì sao laptop và mini PC, vốn là các thiết bị thường bị giới hạn phần cứng, lại được hỗ trợ tính năng Copilot Plus của Microsoft, trong khi PC để bàn mạnh mẽ hơn lại không tương thích?

Câu trả lời nằm ở tiêu chuẩn phần cứng mới của Microsoft cho Copilot Plus PC và quá trình phát triển không đồng đều giữa laptop và desktop. Cụ thể:

1. Tiêu chuẩn phần cứng cho Copilot Plus PC rất cụ thể

Microsoft quy định rõ ràng các yêu cầu phần cứng bắt buộc để được coi là “Copilot Plus PC”, gồm: NPU (Neural Processing Unit) đạt tối thiểu 40 TOPS (trillion operations per second); bộ nhớ RAM tối thiểu 16GB, SSD tối thiểu 256GB; Hệ thống bảo mật Pluton (tích hợp trong chip); hệ điều hành Windows 11 mới nhất.

Laptop mới (như dùng Snapdragon X Elite, Intel Lunar Lake, hoặc AMD Strix Point) là những thiết bị đầu tiên được thiết kế riêng để đạt chuẩn này, còn PC để bàn hiện tại vẫn đang dùng CPU đời cũ không có NPU đạt chuẩn.

2. Laptop được ưu tiên phát triển AI sớm hơn desktop

Các hãng như Qualcomm, Intel và AMD đều tập trung phát triển dòng chip AI cho laptop trước, vì thị trường laptop đông người dùng hơn, nhất là trong giới doanh nghiệp và giáo dục.

Nhu cầu về AI di động, tiết kiệm điện, hoạt động offline đang tăng mạnh. Laptop dễ kiểm soát phần cứng đồng bộ hơn (CPU, GPU, NPU tích hợp sẵn).

Vì vậy, các dòng laptop Copilot Plus ra mắt sớm hơn là điều tất yếu, còn desktop đang phải chờ đợi CPU thế hệ mới (như Arrow Lake Refresh) mới đáp ứng được yêu cầu NPU.

Còn các Mini PC lại hưởng lợi nhờ dùng phần cứng của laptop. Các mini PC (như dòng Intel NUC, Mac mini...) thường sử dụng CPU và bo mạch laptop để tiết kiệm điện và giảm kích thước. Vì thế:

Nếu mini PC dùng chip như Snapdragon X Elite hoặc Intel Lunar Lake, thì nó được xem như laptop và có thể hỗ trợ Copilot Plus.

3. PC để bàn hiện nay chưa có CPU với NPU đủ mạnh

Các CPU desktop hiện nay của Intel như Core Ultra (Arrow Lake) và AMD như Ryzen 8000G series có NPU, nhưng NPU của chúng chỉ đạt khoảng 10 - 20 TOPS, chưa đủ 40 TOPS để chạy Copilot Plus.

NPU mạnh hơn (như NPU 4 trong Intel Lunar Lake) chỉ có trong laptop đời mới. Vì vậy, PC để bàn dù mạnh về CPU/GPU, nhưng lại yếu về NPU, nên không được Microsoft cấp phép Copilot Plus.