Báo cáo "Nền Kinh tế số Đông Nam Á - Tiếng Gầm Thập kỷ 20: Thập kỷ Kỹ thuật số Đông Nam Á" (e-Conomy SEA 2021) nhận định: Nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam dự kiến đạt 220 tỷ đô la tổng giá trị hàng hóa (GMV) vào năm 2030, đứng thứ hai trong khu vực sau Indonesia. Năm nay, nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam dự kiến tăng trưởng 31% lên 21 tỷ đô la Mỹ nhờ sự tăng trưởng 53% của thương mại điện tử so với cùng kỳ năm ngoái, dù thị trường du lịch trực tuyến đang thu hẹp, và dự kiến tiếp tục đạt 57 tỷ đô la Mỹ vào năm 2025.
Người dùng Việt rất gắn bó với các sản phẩm, dịch vụ kỹ thuật số
Theo báo cáo nói trên, từ khi bắt đầu đại dịch đến nửa đầu năm 2021, Việt Nam đã có thêm 8 triệu người tiêu dùng kỹ thuật số mới với hơn một nửa trong số họ đến từ các khu vực không phải thành phố lớn. Trung bình, mỗi người dùng đã sử dụng thêm 4 dịch vụ kỹ thuật số kể từ khi đại dịch bắt đầu. Đặc biệt, có đến 99% người tiêu dùng kỹ thuật số Việt Nam có ý định tiếp tục sử dụng các dịch vụ trực tuyến trong tương lai; cho thấy mức độ gắn bó rất cao.
Cùng đó, tại Việt Nam, các dịch vụ tài chính Kỹ thuật số cũng đang trở thành yếu tố thúc đẩy quan trọng, với 95% doanh nghiệp chấp nhận thanh toán kỹ thuật số và 67% chấp nhận cho vay kỹ thuật số. Hơn nữa, 7 trong 10 doanh nghiệp được hỏi dự kiến sẽ tăng cường sử dụng các công cụ tiếp thị kỹ thuật số của họ trong 5 năm tới.
Bên cạnh đó, các hoạt động thương mại, đầu tư tăng vọt trong nửa đầu năm 2021 đạt mức cao kỷ lục 1,37 tỷ đô la Mỹ, vượt qua các khoản đầu tư cả năm của những năm gần đây. Đó là do sự quan tâm đầu tư vào các công ty khởi nghiệp kỹ thuật số trong lĩnh vực thương mại điện tử (e-commerce), tài chính (fintech), sức khỏe (healthtech) và giáo dục (edtech).
Bà Trâm Nguyễn - Giám đốc Google phụ trách thị trường Lào, Cambodia và Việt Nam - cho biết: "Sự điều chỉnh mới cho dự báo về nền kinh tế Internet của Việt Nam đến năm 2030 cho chúng ta thấy tiềm năng to lớn của đất nước khi Việt Nam tăng tốc chuyển đổi số. Các dự án mới nhất của Google như Bệ phóng Việt Nam Digital 4.0 và Lập trình Tương lai cùng Google đã cung cấp hiệu quả các khóa đào tạo kỹ năng kỹ thuật số và các buổi lập trình cho gần một triệu người tại Việt Nam là bằng chứng thực tế cho cam kết của chúng tôi trong việc hỗ trợ đất nước phát triển kỹ thuật số".
Với góc nhìn triển vọng 10 năm, báo cáo e-Conomy SEA năm 2021 nhấn mạnh khu vực này đang trên con đường trở thành nền kinh tế kỹ thuật số trị giá một nghìn tỷ đô la vào năm 2030, trong đó Việt Nam có thể đạt ngưỡng 220 tỷ đô la tổng giá trị hàng hóa (GMV). Được thúc đẩy bởi nền tảng người tiêu dùng và doanh nghiệp kỹ thuật số đang phát triển nhanh chóng, sự tăng tốc trong Thương mại điện tử, Giao thức ăn và Dịch vụ tài chính kỹ thuật số, Đông Nam Á (SEA) ước tính đạt 174 tỷ đô la Mỹ (GMV) vào cuối năm 2021. Con số này dự kiến sẽ vượt qua 360 tỷ USD vào năm 2025, vượt xa dự báo trước đó là 300 tỷ đô la.
Các dịch vụ tài chính kỹ thuật số - "ngôi sao mới nổi"
Trong phần mở đầu của báo cáo về các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Đông Nam Á cho thấy các thương gia kỹ thuật số đã phải chuyển sang các nền tảng kỹ thuật số để đảm bảo hoạt động kinh doanh liên tục. Các dịch vụ tài chính kỹ thuật số nổi lên như những yếu tố hỗ trợ quan trọng với hơn 90% người bán hiện chấp nhận thanh toán kỹ thuật số. Trong 5 năm tới, cứ 10 người trong số họ thì có 8 người dự đoán hơn một nửa hoạt động mua và bán nguồn cung ứng của họ sẽ đến từ các nguồn trực tuyến.
Báo cáo e-Conomy SEA hàng năm làm rõ hơn bức tranh tổng quan nền kinh tế Internet trong khu vực, bao gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.
Đồng thời, Báo cáo đi sâu vào các xu hướng trong năm lĩnh vực hàng đầu gồm thương mại điện tử, truyền thông trực tuyến, vận tải & thực phẩm, du lịch trực tuyến và dịch vụ tài chính kỹ thuật số cùng hai lĩnh vực đang lên - y tế trực tuyến (healthtech) và giáo dục trực tuyến (edtech).
Báo cáo cũng đánh giá bối cảnh đầu tư công nghệ trên toàn khu vực và tiết lộ những gì các nhà đầu tư đang tìm kiếm trong môi trường hiện tại.
Trong đó, Thương mại điện tử được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nền kinh tế Internet Đông Nam Á tiến lên trong thập kỷ tới. Trong giai đoạn dẫn đầu mạnh mẽ đến năm 2030, tổng giá trị hàng hóa thương mại điện tử có thể vượt 120 tỷ USD vào cuối năm 2021 (tăng gần gấp đôi so với năm 2020) với tiềm năng đạt 234 tỷ USD vào năm 2025. Lĩnh vực giao hàng thực phẩm nổi lên như một điểm sáng, tăng trưởng cùng kỳ 33% đạt 12 tỷ đô la Mỹ vào GMV. Hiện nó đã trở thành dịch vụ kỹ thuật số có độ phủ rộng nhất với 71% tổng số người dùng Internet đặt bữa ăn trực tuyến ít nhất một lần.
Cùng đó, truyền thông trực tuyến chứng kiến mức tăng trưởng khỏe mạnh 32% lên 22 tỷ đô la vào năm 2021. Đặc biệt, đại dịch mở ra một thế hệ game thủ mới sẵn sàng chi tiêu.
Vào năm 2021, tất cả các quốc gia được đề cập trong báo cáo đều có mức tăng trưởng mạnh mẽ, ở mức hai con số. Indonesia đóng góp 40% tổng GMV của khu vực với 70 tỷ USD; trong khi Philippines dẫn đầu với mức tăng trưởng ấn tượng 93% để trở thành nền kinh tế kỹ thuật số trị giá 17 tỷ USD.
Và không thể không nhắc đến làn sóng mới của các doanh nghiệp kỹ thuật số. Nghiên cứu cho thấy 60% doanh nghiệp được khảo sát cho biết có sử dụng các công cụ kỹ thuật số để nâng cao năng suất vận hành và hoạt động tại văn phòng, trong khi 90% chấp nhận thanh toán kỹ thuật số.
Trong tương lai, các dịch vụ cho vay kỹ thuật số có thể sẽ phát triển do nhu cầu về các lựa chọn cho vay tài chính tiêu dùng và tài chính chuỗi cung ứng. Dù các doanh nghiệp kỹ thuật số nhận ra tác động tích cực của các nền tảng trực tuyến như tạo việc làm và cơ hội kinh doanh nhưng lợi nhuận dài hạn vẫn là mối quan tâm hàng đầu.
Với các dịch vụ tài chính kỹ thuật số, sự tăng trưởng thể hiện rõ, đặc biệt là trong việc áp dụng ví điện tử và A2A (tài khoản-với-tài khoản) được thúc đẩy bởi cả việc chấp nhận của người bán và người tiêu dùng.
Đến năm 2025, thanh toán kỹ thuật số được dự báo sẽ đạt trên 1,1 nghìn tỷ đô la tổng giá trị giao dịch (GTV), tăng từ mức dự báo 707 tỷ đô la vào năm 2021. Cho vay kỹ thuật số có thể chứng kiến dư nợ tăng 50% từ 26 tỷ đô la vào năm 2020 lên 39 tỷ đô la trong Năm 2021, dẫn đầu bởi sự phục hồi của khẩu vị cho vay và sự tăng trưởng trong việc sử dụng các dịch vụ mua ngay - trả sau.