Chương trình Thách thức đổi mới sáng tạo 2025 vừa được khởi động sáng nay (14/3) tại Hà Nội. Sự kiện do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) và tập đoàn Meta tổ chức.

Chương trình năm nay tập trung vào Dự án ViGen với nỗ lực tạo ra bộ dữ liệu tiếng Việt mã nguồn mở chất lượng cao để đào tạo, đánh giá, nâng cao hiệu quả của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs), giúp các mô hình AI hiểu rõ hơn văn hóa, bối cảnh và cách diễn đạt trong tiếng Việt.

Dự án ViGen là thành quả hợp tác ba bên giữa Tập đoàn Meta, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) và tổ chức “AI for Vietnam”. Trong đó, NIC đóng vai trò là đơn vị chủ quản, điều phối, bảo đảm dự án phù hợp với các mục tiêu quốc gia của Việt Nam. AI for Vietnam là đối tác triển khai dự án với những hỗ trợ về kỹ thuật và tài chính từ Tập đoàn Meta. Các đối tác chiến lược bao gồm NVIDIA, Viettel, và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Dự án này được kỳ vọng sẽ nâng cao sự hiện diện của tiếng Việt trong quá trình phát triển AI, đồng thời góp phần thúc đẩy nền kinh tế số phát triển vượt bậc và bền vững.

Theo lộ trình, ViGen sẽ xây dựng các bộ dữ liệu tiếng Việt nguồn mở với quy mô lớn và chất lượng cao để đào tạo và đánh giá khả năng của các mô hình AI. Dự án ViGen cũng đóng góp vào việc đảm bảo sự phát triển AI ở Việt Nam phù hợp với giá trị văn hoá và tiêu chuẩn đạo đức ở Việt Nam, hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái AI mã nguồn mở phù hợp với bối cách địa phương và có trách nhiệm.

Ông Võ Xuân Hoài - Phó Giám đốc NIC - phát biểu: "AI đang chuyển đổi thế giới. Do đó, việc phát triển các tập dữ liệu Việt Nam quy mô lớn, chất lượng cao và mã nguồn mở để đào tạo và đánh giá AI đã trở thành ưu tiên cấp bách. Dự án ViGen phù hợp với Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị nhằm thúc đẩy đột phá trong khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Dự án ViGen đòi hỏi nỗ lực chung từ các nhà hoạch định chính sách, nhóm nghiên cứu, nhà nghiên cứu, nhà phát triển, chuyên gia và người dùng".

Trong dự án này, Meta cho biết sẽ đóng góp các bộ dữ liệu mã nguồn mở từ chương trình AI và Dữ liệu vì Lợi ích Cộng đồng của mình, bao gồm những thông tin chi tiết về di chuyển và kết nối xã hội, cũng như dữ liệu đào tạo từ các bản đồ dân số có sự hỗ trợ của AI.

Giáo sư Yann LeCun - Phó chủ tịch, Kiến trúc sư trưởng về Trí tuệ Nhân tạo của Tập đoàn Meta - đánh giá: "Dự án ViGen và Thử thách Đổi mới Sáng tạo Việt Nam không chỉ nhằm thúc đẩy công nghệ, mà còn hướng tới xây dựng một tương lai AI toàn diện, tôn vinh và tích hợp di sản văn hóa và ngôn ngữ độc đáo của Việt Nam".

Bên cạnh Dự án ViGen, hôm nay Meta và Deloitte cũng công bố cuốn cẩm nang dành cho khu vực công mang tên "Đổi mới sáng tạo trong khu vực công ở Châu Á - Thái Bình Dương với AI mã nguồn mở: Khai phá tiềm năng đột phá cùng Llama". Cẩm nang này sẽ cung cấp lộ trình giúp các cơ quan chính phủ tích hợp hiệu quả công nghệ AI mã nguồn mở. Sự kết hợp giữa các sáng kiến này hướng đến mục tiêu xây dựng một chiến lược AI đồng bộ tại Việt Nam, mang lại lợi ích cho cả khu vực công và tư nhân.

Trong đó, cẩm nang giới thiệu hai ứng dụng thực tiễn của mô hình Llama tại Việt Nam là trợ lý ảo được triển khai tại Bộ Khoa học và Công nghệ (hợp tác cùng MISA) và trợ lý pháp lý ảo tại Bộ Tư pháp (do Viettel triển khai), giúp nâng cao hiệu suất lao động và giảm thời gian tra cứu tại các Bộ này.