Ngành Tài chính nắm giữ 3 lĩnh vực quan trọng trong nền kinh tế là thuế, hải quan và kho bạc. Thách thức lớn là làm thế nào tạo cơ sở dữ liệu tập trung toàn ngành. Bên cạnh những thách thức về xây dựng hạ tầng, đảm bảo an toàn an ninh mạng, hiện Chính phủ đang chỉ đạo xây dựng 3 nghị định về kết nối liên thông hệ thống thông tin, về xác thực, định danh điện tử, bảo vệ thông tin cá nhân... Với sự hoàn thiện cơ sở pháp lý cũng là điều kiện tốt để xây dựng Chính phủ điện tử, hướng tới chuyển đổi số. Xoay quanh những vấn đề này, Vietnam Finance 2018 đã ghi nhận nhiều ý kiến từ các nhà quản lý, các chuyên gia.

Đặt mục tiêu thiết lập nền tảng Tài chính số hiện đại vào năm 2025

Phát biểu khai mạc sự kiện, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho rằng, cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) mang lại nhiều cơ hội cũng như thách thức đối với các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, trong việc ứng dụng công nghệ số, công nghệ thông minh và các phương thức sản xuất, kinh doanh mới để thúc đẩy phát triển kinh tế.

Để tận dụng được các cơ hội và hạn chế các thách thức do CMCN 4.0 mang lại, đồng thời chủ động tham gia CMCN 4.0, Việt Nam cần ban hành một cách đồng bộ các cơ chế, chính sách phát triển các ngành, lĩnh vực liên quan đến CMCN 4.0. Trong đó, hệ thống chính sách thuế và tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc huy động, phân bổ nguồn lực và hỗ trợ cho các doanh nghiệp (DN), tổ chức, cá nhân tham gia vào cuộc CMCN 4.0, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật để phát triển sản xuất kinh doanh, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Hiện nay, các chính phủ trên toàn cầu nhận ra tầm quan trọng của một Chính phủ số, là bước phát triển cao hơn, tiếp theo sau Chính phủ điện tử. Như vậy, Chính phủ số đầu tư vào các công nghệ mới thời kỳ CMCN 4.0 như internet kết nối vạn vật, chuỗi khối, thiết bị di động, điện toán đám mây, dữ liệu lớn với mô hình phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo để hợp lý hóa hoặc loại bỏ các quy trình, từ đó cho phép Chính phủ có khả năng đổi mới công tác quản lý dịch vụ công, mang lại hiệu quả, hiệu lực cao hơn cho Chính phủ trong thời đại kỹ thuật số.

Thứ trưởng Vũ Thị Mai cũng cho biết, Ban Cán sự Đảng Bộ Tài chính đã ban hành Nghị quyết số 02-NQ/BCSĐ về việc triển khai ứng dụng công nghệ của CMCN 4.0 trong lĩnh vực tài chính – ngân sách với mục tiêu “Bộ Tài chính chủ động áp dụng các thành quả công nghệ của cuộc CMCN 4.0, xây dựng nền tảng quản trị thông minh, cung cấp các dịch vụ tài chính thông minh, tham gia tích cực vào sự phát triển của nền kinh tế số".

Đồng thời, đến năm 2025, hoàn thành xây dựng Tài chính điện tử và cơ bản thiết lập nền tảng tài chính số hiện đại, bền vững, công khai, minh bạch dựa trên dữ liệu lớn, dữ liệu tài chính mở và hệ sinh thái tài chính số. Ngành Tài chính đóng vai trò kiến tạo, kết nối, chia sẻ dữ liệu và nền tảng số hóa, đáp ứng toàn diện nhu cầu giao dịch tài chính công, nhu cầu khai thác sử dụng thông tin số của Chính phủ, người dân, DN và các tổ chức.

Theo Thứ trưởng Vũ Thị Mai, Vietnam Finance 2018 sẽ là diễn đàn tốt cho các cơ quan quản lý, các nhà nghiên cứu và cộng đồng DN thảo luận về yêu cầu của ngành Tài chính trong việc triển khai ứng dụng công nghệ của cuộc CMCN 4.0, triển khai Chính phủ điện tử, thực hiện chuyển đổi số. Qua đó, các tổ chức DN trong nước và quốc tế có cơ hội nắm bắt thông tin về kế hoạch triển khai của ngành Tài chính, từ đó đề xuất, tư vấn các mô hình, công nghệ và kinh nghiệm thực hành tốt nhất cho Bộ Tài chính.

Chính vì vậy, Thứ trưởng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận rõ 3 vấn đề: làm rõ những tồn tại, hạn chế về chủ trương, chính sách, nghiệp vụ gắn với giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), chuyển đổi số, triển khai Chính phủ điện tử trong thời kỳ CMCN 4.0; thảo luận kế hoạch, định hướng nghiệp vụ, ứng dụng CNTT của Bộ Tài chính ứng dụng công nghệ 4.0, những khó khăn thách thức, yêu cầu đặt ra trong thời kỳ CMCN 4.0; làm rõ các xu hướng ứng dụng công nghệ 4.0, kinh nghiệm, xu hướng các nước, các hãng về ứng dụng công nghệ 4.0, chuyển đổi số.

Chuyển đổi số sẽ giúp Việt Nam chủ động và thích ứng với CMCN 4.0

Tại phiên khai mạc, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thành Hưng cho hay, hiện nay khái niệm chuyển đổi số mới được đề cập trong phạm vi hẹp, được hiểu là số hóa ứng dụng CNTT để thúc đẩy phát triển sản xuất, cung ứng dịch vụ.

"Thế giới đang bước vào cuộc CMCN 4.0, nền kinh tế số và Việt Nam không thể đứng ngoài xu thế tất yếu đó. Vậy, những gì Việt Nam cần phải hành động để chuẩn bị và chủ động thích ứng chính là quá trình chuyển đổi số, hay nói cách khác, tiến hành tốt việc chuyển đổi số sẽ giúp Việt Nam chủ động và thích ứng với CMCN 4.0, hướng tới một quốc gia số, quốc gia thông minh. Chuyển đổi số phải được coi là sự phát triển về lượng dẫn đến sự thay đổi về chất, cụ thể trong kinh doanh, đó là sự thay đổi về mô hình kinh doanh chứ không chỉ là thúc đẩy sản xuất hay mở rộng phạm vi kinh doanh", Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng nói.

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cho rằng, vấn đề quan trọng nhất của chuyển đổi số quốc gia tại Việt Nam xoay quanh 1 từ , đó là “dữ liệu”. Nói một cách đơn giản: Nếu chưa có dữ liệu, chúng ta cần tạo ra dữ liệu, lưu trữ nó. Nếu đã có dữ liệu nhưng chưa sử dụng được, ta cần phải áp dụng công nghệ, đầu tư nhân lực để sử dụng được nó. Nếu đã có dữ liệu và sử dụng được nó, cần xem xét đến việc chia sẻ và bảo vệ được các dữ liệu này, từ đó tạo động lực phát triển cho nhiều ngành nghề khác, cho toàn xã hội và người dân.

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng đặt vấn đề, một trong những tiêu chí đo lường mức độ thành công của chuyển đổi số là việc theo dõi cách thức tạo ra và sử dụng, chia sẻ dữ liệu thế nào. Tại Việt Nam, trong bối cảnh hiện nay, lĩnh vực tài chính và ICT được đánh giá là có mức sẵn sàng cao nhất cho chuyển đổi số dựa trên khối lượng dữ liệu khổng lồ đang được tạo ra hàng ngày.

"Tuy nhiên, việc chuyển đổi số sẽ diễn ra không hề “êm ả”. Thách thức đối với chuyển đổi số tại Việt Nam sẽ là nguồn lực và kỹ năng; văn hóa và nhận thức; an toàn, an ninh mạng. Cho dù Việt Nam có tiến hành chuyển đổi số hay không thì khi đoàn tàu CMCN 4.0 đến, chúng ta cũng sẽ bị ảnh hưởng. Với 2 yếu tố đầu, có thể thấy rõ mức độ ảnh hưởng và phản ứng của người dân, DN cũng như xã hội khi Uber hay Crypto Currency vào Việt Nam", Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng khuyến cáo.

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cho biết, trong những năm qua, Bộ Thông tin và Truyền thông luôn đánh giá cao ngành Tài chính trong việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển Chính phủ điện tử. Bộ Tài chính luôn trong top dẫn đầu các bộ, cơ quan ngang bộ, đặc biệt là việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ cao rất hiệu quả (thuế, hải quan, hàng năm xử lý trên 20 triệu hồ sơ trực tuyến).

Đồng thời, Thứ trưởng tin tưởng và mong rằng, ngành Tài chính sẽ làm một trong những ngành đi đầu trong triển khai chuyển đổi số tại Việt Nam, phù hợp với xu thế mới.