Thực tế cho thấy, hầu như bất cứ ai trong chúng ta cũng ít nhiều chia sẻ dữ liệu cá nhân trên không gian mạng. Tuy nhiên, không có gì đảm bảo rằng các dữ liệu đó sẽ được bảo mật chặt chẽ, cũng như việc rò rỉ các thông tin cá nhân đó sẽ gây ra những hệ lụy gì... 

Nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc bảo mật thông tin cá nhân trong thế giới số, các chuyên gia của Kaspersky mới đây đã đưa ra một số cảnh báo người dùng về những nguy cơ khi chia sẻ dữ liệu cá nhân trên không gian mạng. 

Đánh đổi quyền sử dụng ứng dụng với việc chia sẻ dữ liệu cá nhân

Theo các chuyên gia bảo mật, quy định hạn chế truy cập vào nhiều ứng dụng phổ biến đang được áp dụng, buộc người dùng phải cài đặt ứng dụng từ nguồn bên ngoài để thay thế. 

Cụ thể, vào năm 2023, nhiều cuộc tranh luận liên quan đến lệnh cấm một số ứng dụng phổ biến đã diễn ra tại Brazil, Ireland và Nhật Bản. Tại Hoa Kỳ, các cuộc thảo luận về việc ban hành lệnh cấm truy cập TikTok đã dẫn đến những hạn chế của ứng dụng trên các thiết bị do chính phủ Hoa Kỳ cấp ở hơn một nửa số bang. 

Nhưng không phải lúc nào người dùng cũng sẵn sàng từ bỏ các ứng dụng yêu thích của mình. Đối mặt với các lệnh cấm, họ chọn sử dụng các ứng dụng thay thế để truy cập nội dung yêu thích, chẳng hạn như cài đặt các ứng dụng thay thế hoặc các phiên bản lậu.

Những phiên bản này thường thiếu các chức năng cơ bản, các chính sách bảo mật mơ hồ hoặc vi phạm hoàn toàn quyền của người dùng. Ngoài ra, sau một thời gian nhiều ứng dụng có xu hướng biến mất trên các cửa hàng ứng dụng vì nhiều lý do khác nhau như không đủ số lượng người dùng, điều này đồng nghĩa với việc dữ liệu nhạy cảm có thể rơi vào tay bên thứ ba.

Trong thời đại mà lượng dữ liệu lớn liên tục được thu thập và phân tích, nguy cơ rò rỉ dữ liệu, đánh cắp danh tính và xâm phạm quyền riêng tư ngày càng trở nên rõ rệt.

Nhắc nhở về tầm quan trọng của việc bảo mật thông tin cá nhân trong thế giới số, các chuyên gia của Kaspersky cũng nhấn mạnh rằng việc bảo vệ dữ liệu cá nhân trên không gian mạng cần sự chủ động từ phía người dùng.

Một số điểm cần lưu ý trước khi bạn quyết định chia sẻ dữ liệu cá nhân

Để hạn chế tình trạng rò rỉ dữ liệu cá nhân, các chuyên gia của Kaspersky hướng dẫn người dùng một số mẹo như sau:

Xem xét kỹ lưỡng trước khi cài đặt bất kỳ ứng dụng nào trên thiết bị công nghệ

Các cuộc thảo luận về bất kỳ lệnh hạn chế đối với một ứng dụng nào không nhất thiết dẫn đến việc cấm ứng dụng đó. Vội vàng tìm giải pháp thay thế có thể đồng nghĩa với việc bạn đang gia tăng rủi ro rò rỉ thông tin cá nhân vì những ứng dụng này có khả năng không quan tâm đến mức độ an toàn của dữ liệu người dùng. Trước khi cài đặt bất kỳ ứng dụng chưa được xác minh trên các thiết bị cá nhân, người dùng nên cân nhắc những ưu và nhược điểm của ứng dụng đó. Các cửa hàng ứng dụng chính thức luôn là lựa chọn tốt nhất và an toàn nhất.

Tìm hiểu về chính sách quyền riêng tư của ứng dụng

Người dùng nên tìm hiểu thêm về cách luật pháp của quốc gia họ quản lý quyền của người dùng và xử lý dữ liệu cá nhân. Đơn cử, ở Vương Quốc Anh có Luật bảo vệ dữ liệu. Khi đọc chính sách quyền riêng tư của ứng dụng, điều quan trọng nên kiểm tra xem ứng dụng có tôn trọng quyền của người dùng hay không và liệu ứng dụng chỉ thu thập dữ liệu mà họ được cấp quyền hay không. Ngoài ra, hãy đảm bảo rằng người dùng có thể liên hệ với bộ phận dịch vụ khách hàng và yêu cầu họ xóa thông tin cá nhân

Việc chia sẻ dữ liệu cá nhân mang đến những nguy cơ 

Người dùng nên hạn chế cấp quyền truy cập dữ liệu của ứng dụng vì điều này có khả năng dẫn đến nguy cơ tiết lộ hoặc lạm dụng dữ liệu cá nhân nếu ứng dụng không trang bị đủ các biện pháp bảo mật. Hơn nữa, một khi chấp nhận chia sẻ dữ liệu cá nhân, chúng ta thường rất khó kiểm soát việc phân phối và sử dụng dữ liệu đó, điều này cũng sẽ dẫn đến các vấn đề ảnh hưởng lâu dài đến quyền riêng tư.

Để ngăn chặn những sự cố này, người dùng nên cân nhắc việc giới hạn quyền truy cập vào nguồn dữ liệu cá nhân như hình ảnh, danh bạ và vị trí, đối với những ứng dụng có thể hoạt động mà không cần đến nguồn thông tin này. Điều này cũng áp dụng cho bộ phận thu âm thanh, hạn chế quyền truy cập micrô sẽ đảm bảo ứng dụng không thu thập thông tin khi “lắng nghe” những đoạn hội thoại của người dùng.

Sử dụng những giải pháp bảo mật hiện đại 

Các giải pháp bảo mật hiện đại có thể chặn các ứng dụng truy cập thông tin cá nhân, cảnh báo người dùng nếu số điện thoại và dữ liệu của họ bị rò rỉ cũng như cảnh báo họ nếu tệp độc hại đã được tải xuống trên các thiết bị. Ngoài ra còn có các dịch vụ giúp cải thiện tính bảo mật của dữ liệu cá nhân bằng cách làm theo các hướng dẫn đơn giản.

“Việc hạn chế các ứng dụng nổi tiếng đã trở nên phổ biến hơn so với trước đây. Việc người dùng tìm kiếm ứng dụng thay thế không phải lúc nào cũng nhận được ứng dụng chất lượng với chính sách bảo mật minh bạch. Việc biết được quyền của người dùng và chú ý đến những đối tương và cách ứng dụng thu thập dữ liệu có thể giúp ngăn chặn thông tin cá nhân rơi vào tay kẻ xấu”

Anna Larkina - chuyên gia phân tích nội dung web của Kaspersky