Đây là những thông tin được đưa ra tại Hội thảo “Phát triển nhân lực ngành bán dẫn tại Việt Nam và toàn cầu thông qua liên kết giáo dục và doanh nghiệp”, diễn ra ngày 19/4/2025 tại Hà Nội. Sự kiện do Asia University Vietnam (thuộc Viện Đào tạo Đại học Quốc tế FPT, Tập đoàn FPT) tổ chức, nhằm góp phần thúc đẩy hợp tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho một trong những lĩnh vực trọng yếu của kỷ nguyên công nghệ.

Tầm nhìn chiến lược về đào tạo nhân lực bán dẫn và AI

Theo dự báo của Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn Đông Nam Á (SEMI SEA), thị trường bán dẫn Việt Nam có thể tăng trưởng hơn 6% trong giai đoạn 2022-2027. Cùng đó, số liệu của Tổ chức Số liệu thương mại chất bán dẫn toàn cầu (WSTS) cũng cho biết: Thị trường bán dẫn toàn cầu dự kiến tăng trưởng 13,1% trong năm 2024, đạt kỷ lục 588,36 tỷ USD và sẽ tăng lên 990 tỷ USD vào năm 2030.

Tại phiên khai mạc Hội thảo, các diễn giả nhấn mạnh vai trò then chốt của hai công nghệ lõi – bán dẫn và trí tuệ nhân tạo – trong sự phát triển toàn cầu. Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để tham gia sâu vào chuỗi giá trị công nghệ, nhờ lợi thế về nhân lực và chính sách hỗ trợ mạnh mẽ. Sự kiện cũng đánh dấu việc ra mắt Asia University Vietnam – chương trình quốc tế về đào tạo các ngành Kinh doanh Công nghệ của Đại học Asia, Đài Loan (Trung Quốc), (Asia University) tại Việt Nam hợp tác với Trường Đại học FPT, tập đoàn FPT.

Theo TS. Hoàng Việt Hà - Viện trưởng Viện Đào tạo Đại học Quốc tế FPT, Tập đoàn FPT, hai công nghệ lõi đang định hình tương lai nhân loại là Bán dẫn và Trí tuệ nhân tạo (AI). Ông nhận định Việt Nam có tiềm năng lớn để tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu nhờ nguồn nhân lực trẻ, đổi mới sáng tạo và sự hiện diện ngày càng tăng của các tập đoàn lớn.

Ông Vũ Anh Tú - Giám đốc công nghệ FPT - nhận định: Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn trong cuộc cách mạng bán dẫn toàn cầu, nhưng thách thức lớn nhất hiện nay là thiếu hụt nhân lực chất lượng cao. Trong bối cảnh ngành bán dẫn toàn cầu dự kiến đạt quy mô 1.000 tỷ USD vào năm 2030, Việt Nam cần đào tạo 50.000–100.000 kỹ sư để đáp ứng nhu cầu phát triển. Ông chia sẻ tầm nhìn của FPT trong việc xây dựng hệ sinh thái bán dẫn hoàn chỉnh, từ thiết kế đến R&D. Mới đây, FPT đã khai trương trung tâm R&D tại Đà Nẵng – hướng đến trở thành “Silicon Bay” của khu vực. FPT đang đẩy mạnh đào tạo thông qua sự hợp tác với hơn 20 đại học toàn cầu.

"Việc hợp tác giữa Trường Đại học FPT, tập đoàn FPT và Asia University Đài Loan (Trung Quốc) là một bước đi chiến lược nhằm phát triển nguồn nhân lực bán dẫn chất lượng cao, hướng đến mục tiêu toàn cầu", ông Vũ Anh Tú cho biết.

GS. Deng Wen Ling, Tham tán Khoa học và Công nghệ, Văn phòng Kinh tế & Văn hóa Đài Bắc, chia sẻ kinh nghiệm từ Đài Loan (Trung Quốc), nơi chiếm 80–90% sản lượng chip toàn cầu. Mô hình hợp tác nhà trường – doanh nghiệp tại Đài Loan (Trung Quốc) đang mở đường cho Việt Nam tham khảo và tiếp cận công nghệ lõi.

Ông Đỗ Tiến Thịnh - Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia khẳng định Việt Nam đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Chính phủ đã ban hành hai quyết định chiến lược nhằm thúc đẩy phát triển ngành bán dẫn và đào tạo nhân lực chất lượng cao. Ông nhấn mạnh đây là thời điểm vàng để sinh viên định hướng nghề nghiệp theo ngành bán dẫn. Mức lương hấp dẫn và triển vọng nghề nghiệp bền vững đang mở ra cơ hội lớn cho người trẻ. Kết thúc bài phát biểu, ông gửi gắm thông điệp: “Đi để trở về” – khuyến khích sinh viên tích lũy kinh nghiệm quốc tế để quay về góp phần xây dựng nền công nghiệp công nghệ cao của Việt Nam.

Hợp tác nhiều bên để nâng cao chất lượng, rút ngắn thời gian đào tạo

Tại Hội thảo, các chuyên gia đã nhấn mạnh vai trò thiết yếu của mối liên kết giữa trường đại học – doanh nghiệp – chính phủ trong phát triển nhân lực ngành bán dẫn. Các diễn giả cho rằng Việt Nam cần những chương trình đào tạo thực tiễn, gắn kết với các "trung tâm công nghệ" lớn như Đài Loan (Trung Quốc), Mỹ, Hàn Quốc để rút ngắn khoảng cách với các nước phát triển.

Theo ông Vũ Anh Tú, để Việt Nam làm chủ công nghệ, điều kiện tiên quyết là làm chủ được ngành bán dẫn, đồng thời kêu gọi sinh viên lựa chọn các ngành học chiến lược như vi mạch, tự động hóa, vật liệu bán dẫn. Ông cũng khẳng định tầm quan trọng của mô hình đào tạo gắn với thực tế doanh nghiệp nhằm rút ngắn khoảng cách giữa đào tạo và thị trường lao động.

GS. Deng Wen Ling – Tham tán Khoa học & Công nghệ, Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc tại Việt Nam – cho biết chính phủ Đài Loan (Trung Quốc) đang ưu tiên mạnh mẽ ngành bán dẫn thông qua các học bổng quốc tế và chương trình hợp tác. Bà nhấn mạnh đây là ngành phức tạp nhưng giàu tiềm năng, mở ra cơ hội lớn cả trong kỹ thuật, tài chính và kinh doanh.

GS. Gene-Eu Jan đến từ Đài Loan (Trung Quốc) cho biết Asia University là một trong những trường top đầu tại Đài Loan (Trung Quốc) trong đào tạo kỹ sư bán dẫn, với lợi thế vị trí gần các tập đoàn công nghệ lớn như TSMC. Sinh viên được tiếp cận thực tế ngay trong quá trình học, với mức thu nhập sau tốt nghiệp có thể lên tới 100.000 USD/năm – một minh chứng rõ nét về giá trị của nhân lực chất lượng cao.

TS. Jenho Peter Ou, đại diện Asia University, Đài Loan (Trung Quốc) cho biết sinh viên sẽ học tại thành phố Taichung – trung tâm công nghệ gần TSMC, MediaTek và các viện nghiên cứu hàng đầu.