Những mục tiêu đầy thách thức của VinFast

Hãng xe điện VinFast vừa tổ chức hội nghị “Tăng cường nội địa hóa và phát triển hệ thống nhà cung cấp”. Hội nghị thu hút sự tham gia của hơn 1.000 doanh nghiệp hàng đầu đang hoạt động trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, phụ trợ tại Việt Nam. Trong số này có khoảng 700 doanh nghiệp là đối tác hiện hữu của VinFast và hơn 300 doanh nghiệp là đối tác tiềm năng đang tìm kiếm cơ hội tham gia vào chuỗi sản xuất ô tô toàn cầu của hãng. Đây được xem là một trong những sự kiện kết nối có quy mô lớn nhất trong ngành.

Theo bà Thái Thị Thanh Hải - Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup kiêm Phó Tổng giám đốc VinFast toàn cầu, năm 2025, VinFast đặt mục tiêu bán ra khoảng 280.000 xe ô tô điện và 400.000 xe máy điện tại Việt Nam. Đến 2026, con số này sẽ là 420.000 xe ô tô điện và 550.000 xe máy điện. Bà Hải cho biết: VinFast thậm chí đang xem xét đưa ra kế hoạch thách thức hơn nữa.

Theo kế hoạch, hãng xe điện VinFast sẽ sản xuất hơn 500.000 xe vào năm 2027 và tiến tới 1 triệu xe/năm vào năm 2030. Ngoài ra, VinFast cũng đặt mục tiêu đưa tỷ lệ nội địa hoá lên 80% vào năm 2026.

Để đáp ứng được các mục tiêu trên, bà Hải cho biết VinFast sẽ mở rộng chuỗi cung ứng nội địa, với các điều kiện hỗ trợ đặc biệt dành cho các doanh nghiệp trong nước. Cụ thể, VinFast sẽ ưu đãi 50% phí thuê đất trong 3 năm đầu, 20% trong 5 năm tiếp theo cho các đối tác đầu tư xây dựng nhà máy tại hai tổ hợp sản xuất ô tô VinFast tại Hải Phòng và Hà Tĩnh. VinFast cũng đưa ra cam kết bao tiêu sản phẩm đầu ra theo kế hoạch thống nhất với các doanh nghiệp đối tác. Ngoài ra, VinFast cũng sẽ kết nối các doanh nghiệp Việt Nam với các đối tác nước ngoài để có thể nhận chuyển giao công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.

Liệu có gỡ được “điểm nghẽn” cho công nghiệp hỗ trợ?

Trong khuôn khổ hội nghị, nhiều doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ kỳ vọng vào các cam kết hỗ trợ từ VinFast. Đặc biệt, hỗ trợ thuê đất và cam kết bao tiêu sản phẩm được xem là những đòn bẩy quan trọng để các doanh nghiệp trong nước có thể tiếp cận, mở rộng quy mô sản xuất và nâng cao sức cạnh tranh. Tuy nhiên, sản lượng thấp, chuyển giao công nghệ và mô hình hợp tác bền vững vẫn là những bài toán được nhiều doanh nghiệp quan tâm.

Theo đánh giá của các chuyên gia, dù đã có nhiều bước tiến nhưng doanh nghiệp hỗ trợ trong nước chưa tham gia nhiều cho ngành ô tô do sản lượng thấp. Đó là chưa kể hầu hết các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp hỗ trợ hiện nay đều là doanh nghiệp vừa và nhỏ, thiếu sức cạnh tranh ngay trên sân nhà.

Bà Thái Thị Thanh Hải cho rằng, ngoài thị trường trong nước, châu Á sẽ là thị trường trọng điểm của VinFast. Dự kiến doanh số khu vực này cũng sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm tới. Chẳng hạn tại Indonesia, chính phủ quốc gia này đặt mục tiêu 2 triệu xe ô tô điện và 13 triệu xe máy điện lưu hành vào 2030. Còn tại Ấn Độ, quốc gia này đặt mục tiêu ô tô điện sẽ chiếm ít nhất 30% thị phần vào 2029. Ước tính khoảng 2 triệu xe điện sẽ bán ra tại Ấn Độ mỗi năm. Đây là lý do VinFast mở 2 nhà máy tại Indonesia và Ấn Độ.

“Chúng tôi không chỉ kinh doanh ở thị trường Việt Nam, ngay từ khi thành lập, VinFast đã đặt sứ mệnh trở thành 1 trong những công ty xe điện hàng đầu thế giới. Mục tiêu đó đến nay không thay đổi. Để đạt được mục tiêu đó, không chỉ VinFast mà cả chuỗi cung ứng, từng đối tác của VinFast phải đạt được năng lực cạnh tranh quốc tế”, bà Hải nói.

Để đáp ứng được các yêu cầu hội nhập và cạnh tranh quốc tế, đại diện VinFast cho rằng các doanh nghiệp cần: Nâng cao năng lực R&D; Chất lượng sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn yêu cầu quốc tế khắt khe; Quản trị; Cạnh tranh về chi phí, giá thành; Phát triển bền vững.

Chia sẻ bên lề hội nghị, Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đánh giá: Sự xuất hiện của một người dẫn dắt với quy mô đủ lớn như VinFast mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp phụ trợ trong ngành ô tô của Việt Nam.

"Kế hoạch phát triển của VinFast đối với cả ô tô điện, xe máy điện tại Việt Nam lẫn các thị trường nước ngoài, với tốc độ tăng trưởng cao, mở ra một cơ hội rất lớn. Đấy là không gian để các doanh nghiệp hỗ trợ của Việt Nam có thể tiếp cận và liên kết với VinFast để định hình một ngành công nghiệp ô tô - không phải chỉ của VinFast mà là của Việt Nam đúng nghĩa. Như thế cũng mới bảo đảm được sự phát triển bền vững", bà Lan nói.

Còn theo PGS TS Trần Đình Thiên, Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam: Cam kết của VinFast về thị trường, về tiêu thụ sản phẩm trong tương lai là những điều kiện quan trọng nhất. "Cam kết bao tiêu sản phẩm đúng là vấn đề mà các doanh nghiệp hỗ trợ Việt Nam đang quan tâm nhất. Cam kết này sẽ giúp cho các doanh nghiệp yên tâm về tương lai của mình. Cùng với các điều kiện hỗ trợ khác, có lẽ không có lý do gì mà các doanh nghiệp hỗ trợ không đáp ứng được các yêu cầu của VinFast".