Chính phủ quản lý, vận hành Trung tâm dữ liệu quốc gia

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 175 phê duyệt Đề án Trung tâm dữ liệu quốc gia. Cùng với việc nêu ra các quan điểm xây dựng trung tâm, Đề án mới được phê duyệt cũng xác định rõ vị trí, vai trò; các mục tiêu, yêu cầu; đối tượng và phạm vi triển khai; các nhiệm vụ, giải pháp cùng các giai đoạn xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia.

Theo Đề án, Trung tâm dữ liệu quốc gia là trung tâm dữ liệu do Chính phủ xây dựng, quản lý, khai thác và vận hành; tích hợp, đồng bộ, lưu trữ, chia sẻ, phân tích, khai thác, điều phối dữ liệu của các cơ quan nhà nước theo quy định của pháp luật nhằm hình thành kho dữ liệu về con người và kho dữ liệu tổng hợp từ các cơ sở dữ liệu quốc gia.

Dữ liệu tại Trung tâm dữ liệu quốc gia là nền tảng cốt lõi cung cấp các dịch vụ liên quan đến dữ liệu, hỗ trợ hoạch định chính sách, kiến tạo phát triển, xây dựng Chính phủ số, xã hội số và kinh tế số, bảo đảm quốc phòng an ninh. Đồng thời, cung cấp hạ tầng CNTT cho các tổ chức chính trị - xã hội, hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia và các cơ quan có nhu cầu sử dụng để khai thác, vận hành, nâng cao hiệu quả, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin.

Về mục tiêu tổng quát, Đề án nêu rõ, Trung tâm dữ liệu quốc gia khi đưa vào hoạt động sẽ là tiền đề thúc đẩy quá trình phát triển và đẩy mạnh khai thác các cơ sở dữ liệu quốc gia phục vụ phát triển kinh tế xã hội; góp phần thực hiện mục tiêu nâng tầm chiến lược phát triển kinh tế số của Việt Nam theo kịp các quốc gia trên thế giới, bảo đảm điều kiện cho Việt Nam phát triển và hòa nhập với nền kinh tế số của thế giới.

Phát triển kho dữ liệu tổng hợp với dữ liệu gắn với con người và các dữ liệu tổng hợp từ các cơ sở dữ liệu quốc gia sẽ là trụ cột dữ liệu chính để tạo nền tảng cho phát triển Chính phủ số, thúc đẩy kinh tế số và hình thành xã hội số.

Hình thành các hệ thống dữ liệu tin cậy, ổn định của Nhà nước và doanh nghiệp từ đó triển khai các giải pháp kết nối để chia sẻ, sử dụng lại và phát triển các mô hình, ứng dụng phân tích dữ liệu chuyên sâu để tạo ra nhiều giá trị mới, sản phẩm dịch vụ mới và động lực mới cho phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn chuyển đổi số của Việt Nam.

Cung cấp hạ tầng phục vụ xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia và hình thành kho thông tin định danh số cho cho công dân, tổ chức trong thực hiện các thủ tục hành chính, kết hợp cùng việc tích hợp đồng bộ, liên thông giữa các cơ sở dữ liệu quốc gia khác sẽ giúp phát triển Chính phủ số và cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính không còn phù hợp, gia tăng sự hài lòng của người dân với hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước. Hỗ trợ công tác chỉ đạo, điều hành, hoạch định chính sách của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương trên nền tảng dữ liệu số.

Đồng thời, thúc đẩy các giao dịch thương mại trên môi trường số được thường xuyên, liên tục, an toàn và minh bạch hơn. Hình thành và từng bước mở rộng kho dữ liệu về con người để người dân, doanh nghiệp khai thác, sử dụng phục vụ sáng tạo, triển khai các ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh mới góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số và xây dựng xã hội số.

Chính phủ cũng chỉ rõ các mục tiêu cụ thể mà Trung tâm dữ liệu quốc gia cần đạt được về dữ liệu, quy hoạch kiến trúc dữ liệu, phân tích và khai thác dữ liệu; hạ tầng, thiết bị CNTT; cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính; phát triển chính phủ điện tử; phát triển kinh tế xã hội.

Trong đó, về dữ liệu, mục tiêu đặt ra là hoàn thành xây dựng và đưa vào khai thác kho dữ liệu tổng hợp, triển khai ngay việc tổng hợp dữ liệu liên quan đến công dân Việt Nam và người nước ngoài sinh sống, có hoạt động tại Việt Nam làm tiền đề phát triển các cơ sở dữ liệu quốc gia phục vụ đảm bảo an ninh quốc gia, phát triển kinh tế xã hội. Việc này sẽ được hoàn thành cơ bản vào năm 2025.

Đến hết năm 2025, hoàn thành cơ bản xây dựng, đưa vào khai thác kho dữ liệu tổng hợp được đồng bộ từ các cơ sở dữ liệu quốc gia và phối hợp khai thác với kho dữ liệu về con người.

Từ năm 2026, triển khai việc phân tích dữ liệu chuyên sâu hỗ trợ công tác xây dựng chính sách, quy hoạch chiến lược phát triển quốc gia; đồng thời tạo điều kiện phát triển nhiều sản phẩm, dịch vụ mới trên nền các dữ liệu số được khai thác từ các kho dữ liệu dùng chung và kho dữ liệu mở, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Người dân, doanh nghiệp được khai thác dữ liệu từ Trung tâm dữ liệu quốc gia

Để hiện thực hóa các mục tiêu đề ra, tại Đề án, Chính phủ đã xác định 3 nhóm nhiệm vụ cần hoàn thành gồm xây dựng và hoàn thiện cơ sở pháp lý; xây dựng, vận hành trung tâm; đảm bảo các điều kiện quản lý, vận hành trung tâm, trong đó có giao rõ đơn vị chủ trì và thời gian thực hiện từng nhiệm vụ.

Sáu nhóm giải pháp sẽ được tập trung triển khai thời gian tới gồm có: Cơ chế, chính sách; bảo đảm nhân lực; khoa học và công nghệ; huy động vốn và phân bổ đầu tư; bảo đảm kết nối mạng truyền dẫn thông suốt giữa Trung tâm dữ liệu quốc gia và các bộ, ngành và địa phương; hợp tác quốc tế.

Nhằm bảo đảm hiệu quả của Đề án Trung tâm dữ liệu quốc gia, quá trình thực hiện được chia thành 3 giai đoạn triển khai cụ thể, gồm giai đoạn xây dựng cơ sở (từ năm 2023 đến năm 2025), giai đoạn mở rộng (từ năm 2026 đến hết năm 2028) và giai đoạn phát triển (từ năm 2029 đến hết năm 2030).

Đề án cũng quy định, đối tượng sử dụng dịch vụ của Trung tâm dữ liệu quốc gia gồm các bộ, ban, ngành, địa phương, tổ chức chính trị - xã hội và người dân, doanh nghiệp.

Theo đó, với các bộ, ban, ngành, địa phương, tổ chức chính trị - xã hội, những hệ thống sử dụng hạ tầng nhà trạm, hạ tầng CNTT tại vùng dùng chung của Trung tâm dữ liệu quốc gia gồm: Kho dữ liệu dùng chung, kho dữ liệu mở được đồng bộ từ kho dữ liệu tổng hợp tại vùng chuyên dụng; các hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia; các hệ thống của cơ quan, tổ chức khối Đảng, Quốc hội, tổ chức chính trị - xã hội; các hệ thống của cơ quan, đơn vị, tổ chức thuộc cơ quan nhà nước có nhu cầu sử dụng hạ tầng nhà trạm, hạ tầng CNTT tại trung tâm.

Người dân và doanh nghiệp thực hiện cung cấp và khai thác dữ liệu thông tin của mình và dữ liệu trong kho dữ liệu mở tại vùng dùng chung của Trung tâm dữ liệu quốc gia theo quy định của pháp luật.